Rất ít người trong chúng ta thoát khỏi sự phiền toái của tin nhắn rác. Tin nhắn văn bản không mong muốn không chỉ cực kỳ gây khó chịu mà trong nhiều trường hợp, chúng còn là trò lừa đảo. Hướng dẫn này giải thích cách bạn có thể chống lại và giảm số lượng tin nhắn rác và tin nhắn giả mạo mà bạn nhận được.
Tin nhắn rác là gì?
Tin nhắn rác là những tin nhắn không được yêu cầu và không mong muốn. Thông thường, tin nhắn rác không đến từ điện thoại khác. Chúng chủ yếu xuất phát từ một máy tính và được gửi đến điện thoại của bạn thông qua một địa chỉ email hoặc tài khoản nhắn tin tức thời. Vì được gửi trực tuyến nên chúng rẻ và dễ để những kẻ lừa đảo gửi đi. Đây là trò chơi con số đối với những kẻ gửi thư rác – chúng gửi tin nhắn hàng loạt, thường đến các số được chọn ngẫu nhiên hoặc được tạo tự động, và chúng chỉ cần một vài phản hồi để chứng minh cho nỗ lực của chúng.
Tin nhắn tự động là gì?
Tin nhắn tự động là một loại tin nhắn rác, tuy nhiên, chúng ít gây khó chịu hơn so với cuộc gọi tự động vì dễ bị bỏ qua hơn. Tuy nhiên, thật khó chịu khi bạn phải nghe âm thanh tin nhắn đến và kiểm tra điện thoại của mình – chỉ để thấy nó là tin nhắn rác. Tệ hơn nữa, tin nhắn rác và tin nhắn tự động thường là khởi đầu của một vụ lừa đảo, trong đó người gửi hy vọng có được thông tin cá nhân của bạn và sử dụng thông tin này cho mục đích gian lận.
Những tin nhắn này có thể khiến bạn có nguy cơ bị trộm cắp danh tính và tăng rủi ro vô tình tải phần mềm độc hại xuống điện thoại. Chúng cũng có thể dẫn đến những khoản phí không mong muốn trên hóa đơn điện thoại của bạn nếu nhà cung cấp di động tính phí khi bạn nhận tin nhắn văn bản.
Ví dụ về tin nhắn rác
Không phải tất cả tin nhắn rác đều là lừa đảo nhưng thường là như vậy. Những kẻ lừa đảo sử dụng nhiều câu chuyện khác nhau để cố gắng lừa bạn.
Các ví dụ phổ biến bao gồm:
- Bạn đã trúng một giải thưởng, thẻ quà tặng hoặc phiếu giảm giá mà bạn cần đổi.
- Bạn sẽ được cấp thẻ tín dụng có lãi suất thấp hoặc không lãi suất.
- Bạn đã bị tính phí quá cao và được hoàn lại tiền, có thể là từ một cơ quan chính phủ như IRS hoặc HMRC.
- Tài khoản của bạn đã bị hủy kích hoạt để bảo vệ bạn và bạn cần thực hiện các bước để kích hoạt lại nó.
- Bạn có thể nhận trợ giúp để trả hết nợ sinh viên của bạn.
- Có những thông tin tiêu cực trong báo cáo tín dụng của bạn mà bạn có thể xóa chúng với một khoản phí.
- Đã phát hiện hoạt động đáng ngờ trong tài khoản của bạn và cần có hành động thêm từ phía bạn.
- Có vấn đề với thông tin thanh toán của bạn – bạn cần hành động.
- Có một thông báo về một gói hàng giao hàng – có thể yêu cầu bạn sắp xếp lại thời gian giao hàng hoặc trả phí giao hàng để nhận nó.
- Bạn được thông báo về việc mua hàng hoặc một giao dịch và được yêu cầu trả lời nếu đó không phải là bạn.
- Những thông điệp kiểu như “Làm giàu nhanh” hoặc “Hãy tự làm chủ”.
Các tin nhắn giả thường cố gắng tạo ra cảm giác cấp bách – chẳng hạn như bằng cách tuyên bố rằng “cần hành động khẩn cấp” hoặc “bạn chỉ có hai ngày để trả lời”.
Thông thường, các tin nhắn yêu cầu bạn tiết lộ một số thông tin cá nhân – chẳng hạn như thông tin ngân hàng hoặc thẻ hoặc số An sinh xã hội – để nhận quà tặng hoặc theo đuổi lời đề nghị. Hoặc bạn có thể được yêu cầu nhấn vào một liên kết để tìm hiểu thêm về vấn đề này. Khi đó, đường liên kết sẽ đưa bạn đến một trang web giả mạo, tại đó, nếu bạn đăng nhập, kẻ lừa đảo có thể đánh cắp thông tin đăng nhập của bạn.
Các tin nhắn rác SMS khác có thể cài đặt phần mềm độc hại lên điện thoại của bạn, đánh cắp thông tin cá nhân mà bạn không hề hay biết.
Làm thế nào để biết một tin nhắn có phải là lừa đảo hay không?
Những kẻ lừa đảo ngày càng tinh vi hơn trong việc làm cho các tin nhắn lừa đảo trông có vẻ xác thực và thường sử dụng công nghệ che giấu danh tính để thay đổi tên được hiển thị dưới dạng ID người gọi. Đây được gọi là giả mạo số. Tuy nhiên, nếu bạn đang thắc mắc làm thế nào để biết một tin nhắn có phải là lừa đảo hay không, có một số dấu hiệu cần lưu ý:
- Sự liên hệ bất ngờ. Hãy nghĩ về cách một tổ chức thường liên hệ với bạn. Nếu nó không phải qua tin nhắn văn bản, hãy liên hệ trực tiếp với họ để kiểm tra xem nó có hợp lệ không. Hãy nhớ rằng, các tổ chức thật sẽ không liên hệ với bạn đột ngột, yêu cầu bạn tiết lộ thông tin cá nhân hoặc tài chính qua tin nhắn văn bản.
- Lỗi chính tả và ngữ pháp. Nếu một tin nhắn trông không chuyên nghiệp thì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo lừa đảo. Các tổ chức hợp pháp hiếm khi mắc lỗi chính tả hoặc ngữ pháp nghiêm trọng trong các giao tiếp với khách hàng.
- Tin nhắn này có liên quan đến bạn không? Chẳng hạn, nếu nó thông báo cho bạn về việc giao một gói hàng, bạn có đặt hàng hay mong đợi điều gì đó không? Nếu nó thông báo cho bạn về một giải thưởng, bạn có tham gia cuộc thi nào không? Nếu đó là thông báo về thẻ quà tặng, liệu thẻ đó có phải từ nơi bạn đã mua hàng trước đây không?
Nguyên tắc vàng của mọi trò lừa đảo, dù là trực tuyến hay hình thức khác, là nếu có một cái gì đó nghe có vẻ tốt đến mức khó tin thì có lẽ đó là trò lừa đảo.
Tại sao tôi nhận được tin nhắn rác?
Có nhiều cách để những kẻ gửi thư rác lấy được số điện thoại di động của bạn để chúng có thể gửi tin nhắn rác SMS và tin nhắn bán hàng:
- Chúng có thể sử dụng công nghệ để tạo số tự động – vì vậy, kể cả khi bạn có một số hoàn toàn mới, bạn vẫn có thể nhận được cả cuộc gọi tự động và tin nhắn tự động.
- Các trang mạng xã hội bán dữ liệu của bạn. Các nền tảng mạng xã hội phổ biến và nổi tiếng sẽ theo dõi hoạt động trực tuyến của bạn và chuyển thông tin cho các nhà quảng cáo. Nếu bạn đăng số điện thoại của bạn công khai trên mạng xã hội, rất có khả năng nó sẽ xuất hiện trong nhiều cơ sở dữ liệu tiếp thị khác nhau.
- Có nhiều lý do khiến mọi người tiết lộ số điện thoại của mình trực tuyến – điền vào biểu mẫu trực tuyến, tham gia các cuộc thi hoặc chương trình khách hàng thân thiết, v.v. Bất cứ khi nào bạn cung cấp số điện thoại di động của mình trực tuyến, có khả năng nó sẽ rơi vào tay kẻ xấu.
- Ở Hoa Kỳ, bạn có thể đã gọi đến số 800, 888 hoặc 900. Khi bạn gọi đến các số điện thoại có các đầu số này, số điện thoại di động của bạn sẽ được hệ thống Nhận dạng số tự động (ANI) thu thập. Ngoài việc xác định và lưu trữ số của bạn, hệ thống ANI có thể đối chiếu nó với dữ liệu kỹ thuật số khác liên quan đến bạn.
Ngoài ra, nếu bạn đã từng trả lời tin nhắn rác, kể cả khi vô tình, thì số điện thoại của bạn có khả năng đã bị gắn thẻ là hợp lệ và có thể nó đã bị bán cho những kẻ gửi thư rác khác, làm tăng tỷ lệ bạn nhận được nhiều tin rác và tin nhắn rác SMS hơn.
Phải làm gì nếu bạn nhận được tin nhắn rác
1. Không bao giờ trả lời
Với bất kỳ tin nhắn rác nào, bạn nên không bao giờ trả lời. Việc trả lời sẽ xác nhận với những kẻ gửi thư rác rằng bạn là người thật và là mục tiêu tiềm năng. Đôi khi những kẻ gửi thư rác cố gắng lừa bạn trả lời bằng cách nói "hãy nhắn DỪNG để xóa tên bạn khỏi danh sách gửi thư của chúng tôi" hoặc những nội dung tương tự. Đừng để điều này đánh lừa bạn. Nếu trả lời, bạn có thể sẽ nhận được nhiều tin nhắn và cuộc gọi rác hơn. Tốt hơn hết là bạn không nên trả lời gì cả.
2. Không nhấn vào bất kỳ đường liên kết nào
Việc nhấn vào một đường liên kết trong tin nhắn rác có thể đưa bạn đến một trang web giả mạo được thiết lập rõ ràng để đánh cắp tiền hoặc thông tin cá nhân của bạn. Trong một số trường hợp, trang web có thể lây nhiễm phần mềm độc hại vào điện thoại của bạn, từ đó có thể theo dõi bạn và làm chậm hiệu suất của điện thoại bằng cách chiếm dung lượng bộ nhớ điện thoại của bạn.
3. Không tiết lộ bất kỳ thông tin cá nhân nào
Hãy nhớ rằng các tổ chức hợp pháp như ngân hàng hoặc cơ quan chính phủ không yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân hoặc tài chính qua những tin nhắn văn bản không mong muốn. Vì vậy, hãy bảo vệ dữ liệu cá nhân của bạn cẩn thận và thận trọng về cách bạn tiết lộ dữ liệu cá nhân trực tuyến. Cảnh giác với bất kỳ tin nhắn văn bản nào yêu cầu bạn "cập nhật" hoặc "xác minh" chi tiết tài khoản.
4. Truy cập trực tiếp vào trang web của một tổ chức
Nếu bạn không chắc chắn một tin nhắn văn bản có phải là thật hay không, cách tốt nhất cần làm là liên hệ trực tiếp với tổ chức có liên quan. Bạn có thể tìm trang web của họ thông qua một công cụ tìm kiếm rồi nhấn vào nó từ trang kết quả của công cụ tìm kiếm hoặc bạn có thể nhập URL trực tiếp vào thanh địa chỉ. Ngoài ra, bạn có thể tìm số điện thoại của họ và gọi điện cho họ để kiểm tra.
5. Báo cáo kẻ lừa đảo
Tại Vương quốc Anh, bạn có thể báo cáo tin nhắn rác hoặc tin nhắn tự động tới nhà mạng di động của mình bằng cách chuyển tiếp tin nhắn không mong muốn tới số 7726 (đánh vần là SPAM). Đảm bảo số gốc được hiển thị. Phương thức báo cáo này áp dụng cho các nhà cung cấp mạng chính. Bạn có thể nhận được phản hồi tự động cảm ơn bạn đã báo cáo và hướng dẫn thêm cho bạn nếu cần. Bạn sẽ không mất phí khi gửi tin nhắn đến số 7726.
Bạn cũng có thể báo cáo tin nhắn rác trên ứng dụng nhắn tin mà bạn sử dụng. Tìm tùy chọn để báo cáo thư rác hoặc thư không mong muốn:
- Cách báo cáo thư rác hoặc thư không mong muốn cho iPhone
- Cách báo cáo thư rác hoặc thư không mong muốn trên điện thoại Android
6. Nộp đơn khiếu nại
Việc gửi các tin nhắn thương mại không mong muốn tới người dùng mà không có sự đồng ý của họ là hành vi bất hợp pháp. Thủ tục khiếu nại cụ thể sẽ khác nhau tùy theo khu vực tài phán. Ví dụ:
- Ở Hoa Kỳ, bạn có thể khiếu nại lên Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC)
- Ở Vương quốc Anh, bạn có thể khiếu nại với Văn phòng Ủy viên Thông tin
- Ở Australia, bạn có thể khiếu nại vớiCơ quan Truyền thông và Đa phương tiện Australia
Phải làm gì nếu bạn trở thành nạn nhân của tin nhắn lừa đảo hoặc tin nhắn giả mạo
Nếu bạn cho rằng mình có thể đã cung cấp thông tin cá nhân hoặc tài chính cho kẻ lừa đảo qua tin nhắn rác:
- Hãy liên hệ ngay với ngân hàng hoặc tổ chức tài chính của bạn để thông báo cho họ.
- Thay đổi tất cả tên người dùng và mật khẩu trên mọi tài khoản của bạn.
- Báo cáo hành vi gian lận cho nhà cung cấp dịch vụ điện thoại của bạn – họ có thể có những khách hàng khác cũng gặp phải trải nghiệm tương tự và có thể hành động nếu họ thấy khách hàng của mình gặp phải tin nhắn rác tương tự.
- Liên hệ với cơ quan hành pháp khi có thiệt hại liên quan đến tài chính.
Cách chặn tin nhắn rác
Có hai cách đơn giản để chặn nhận tin nhắn rác là chặn số và sử dụng bộ lọc thư rác trên thiết bị di động của bạn.
Chặn số
Việc chặn số dễ thực hiện, mặc dù hướng dẫn chính xác có thể khác nhau tùy thuộc vào nhà sản xuất, kiểu máy và hệ điều hành của thiết bị di động của bạn. Hãy nhớ rằng những kẻ lừa đảo có thể đang cố gắng nhắn tin cho bạn từ một số có vẻ khác nhau mỗi lần – bằng cách giả mạo số điện thoại – khiến cho quá trình chặn thủ công trở nên khó khăn hơn.
Cách chặn tin nhắn văn bản trên iPhone:
- Mở tin nhắn từ số mà bạn muốn chặn và nhấn vào số của người gửi.
- Nhấn vào thông tin (i)
- Trong màn hình Chi tiết , nhấn vào số điện thoại, chọn Chặn người gọi này, và Chặn liên hệ.
Cách chặn tin nhắn rác trên Android:
- Trên Android, mở ứng dụng điện thoại của bạn và chạm vào biểu tượng ba chấm ở góc trên bên phải và chọn “Cài đặt”.
- Chạm vào“Chặn số”.
- Bạn sẽ thấy một số tùy chọn, bao gồm các số gọi đến không xác định, các cuộc gọi gần đây hoặc từ danh sách liên hệ của bạn.
- Chọn hoặc nhập thủ công số mà bạn muốn chặn.
Lọc người gửi không xác định
Một cách khác để giúp giảm tin nhắn rác và tin nhắn tự động là sử dụng bộ lọc thư rác trên thiết bị di động của bạn.
Lọc tin nhắn rác trên iPhone:
- Vào ứng dụng Cài đặt và nhấn vào “Tin nhắn”.
- Cuộn xuống cho đến khi bạn thấy “Lọc người gửi không xác định”.
- Bật tính năng này bằng cách vuốt nút sang phải. Tất cả tin nhắn từ một số không có trong danh sách liên hệ của bạn sẽ được lọc vào tab “Người gửi không xác định” trong mục “Bộ lọc”.
Lọc tin nhắn rác trên Android:
- Vào ứng dụng Nhắn tin và nhấn vào biểu tượng ba chấm ở góc trên bên phải màn hình.
- Chạm vào “Cài đặt” –> “Bảo vệ chống thư rác”.
- Cuộn xuống cho đến khi bạn thấy “Bật bảo vệ chống thư rác”.
- Bật tính năng này bằng cách vuốt nút sang phải.
Mẹo: Cách bảo vệ bản thân khỏi tin nhắn rác
Không tiết lộ số điện thoại di động của bạn trực tuyến trừ khi điều đó là cần thiết
Thông thường, các biểu mẫu trực tuyến yêu cầu chúng ta tiết lộ số điện thoại nhưng hãy nhớ rằng các chi tiết bạn gửi thường có thể xuất hiện trong các danh sách tiếp thị hoặc cơ sở dữ liệu. Trừ khi cần thiết hoặc bắt buộc, tránh cung cấp số điện thoại của bạn để giúp giảm số lượng tin nhắn và cuộc gọi không mong muốn.
Không đăng công khai số điện thoại di động của bạn
Ví dụ, tránh liệt kê số điện thoại di động của bạn trên các hồ sơ mạng xã hội như Facebook, Twitter hoặc bất kỳ nơi nào khác.
Để mắt đến hóa đơn điện thoại di động của bạn
Thường xuyên xem lại hóa đơn điện thoại. Nếu bạn thấy bất kỳ khoản phí nào có vẻ không ổn, hãy liên hệ với nhà mạng để kiểm tra xem bạn có đang nhận hoặc đang vô tình gửi tin nhắn rác từ điện thoại của mình không.
Kiểm tra xem nhà cung cấp của bạn có cung cấp dịch vụ chặn cuộc gọi không
Nhiều nhà mạng lớn cung cấp các dịch vụ chặn cuộc gọi cho phép bạn chặn số điện thoại từ những người gọi không xác định trong một khoảng thời gian nhất định. Một số ứng dụng của bên thứ ba có thể chặn các tin nhắn rác – bao gồm Nomorobo, Robokiller, Truecaller, TrapCall và nhiều ứng dụng khác. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng việc sử dụng các ứng dụng này liên quan đến việc bạn phải chia sẻ dữ liệu với họ.
Đặt số của bạn vào Sổ đăng ký Không gọi điện thoại
Mỗi quốc gia có những chương trình khác nhau, nhưng tại Hoa Kỳ, Ủy ban Thương mại Liên bang điều hành một Sổ đăng ký Không gọi điện thoại toàn quốc. Tính năng này cho phép người dùng có thể chọn không nhận các tin nhắn và cuộc gọi tiếp thị không mong muốn. Tuy nhiên, lưu ý rằng những kẻ lừa đảo thực sự không tuân theo sổ đăng ký này, vì vậy chúng sẽ tiếp tục gửi tin nhắn lừa đảo bất kể thế nào.
Sử dụng phần mềm bảo vệ chống virus cho điện thoại
Rất nhiều thông tin cá nhân của chúng ta được lưu trữ trên điện thoại thông minh và máy tính bảng, vì vậy, bạn nên sử dụng bảo mật di động để bảo vệ chúng. Kaspersky Premium (có thể sử dụng trên các thiết bị iOS) chặn các ứng dụng, trang web và tập tin đáng ngờ và ngăn chặn phần mềm gián điệp theo dõi các cuộc gọi và tin nhắn. Công nghệ này cũng sử dụng học máy để theo dõi các mối đe dọa mới nổi.
Tin nhắn rác và tin nhắn văn bản không mong muốn thực sự là phiền toái và thường khởi đầu một cuộc lừa đảo. Như thường lệ, sự kết hợp giữa nhận thức và thực hành an toàn bảo mật mạng tốt chính là chìa khóa để đảm bảo an toàn.
Sản phẩm được khuyến cáo:
