Bắt nạt trên mạng là gì?
Theo định nghĩa, bắt nạt trên mạng (đôi khi được gọi là bắt nạt trực tuyến) là hành động sử dụng công nghệ kỹ thuật số, chẳng hạn như điện thoại, máy tính bảng, máy chơi game hoặc máy tính để bắt nạt người khác (hoặc những người khác) qua email, nền tảng nhắn tin trực tiếp, mạng xã hội, nền tảng âm thanh và video hoặc tin nhắn văn bản. Hành động này bao gồm việc chia sẻ hoặc đăng tải các nội dung nhằm mục đích gây xấu hổ hoặc sỉ nhục người khác. Theo Trung tâm Thống kê Giáo dục Quốc gia và Cục Tư pháp, 16 phần trăm học sinh ở Hoa Kỳ, từ lớp 9 đến lớp 12, đã từng bị bắt nạt trên mạng dưới một hình thức nào đó (tức là khoảng 1 trong 6 trẻ em).
Với sự liên kết với mạng xã hội và internet nói chung, đôi khi có thể khó phát hiện một ví dụ về bắt nạt trên mạng. Thậm chí đáng lo ngại hơn, một số trường hợp bắt nạt trên mạng có thể nhanh chóng biến thành những hành vi phạm tội lớn hơn. Kết quả là, chúng tôi đã liệt kê một số ví dụ nổi bật nhất về bắt nạt trực tuyến để bạn có thể chuẩn bị đi tiếp.
Sự tiến triển của nạn bắt nạt
Trong những thập kỷ gần đây, nạn bắt nạt (như nhiều cha mẹ đã biết) đã có sự thay đổi đáng kể và không còn chỉ giới hạn ở những vụ cãi vã sau giờ học hay những bình luận gây tổn thương trong giờ ra chơi. Bắt kịp với công nghệ ngày nay, hành động bắt nạt đã xâm nhập sâu vào không gian mạng. Về mặt pháp lý được biết đến là “bắt nạt trên mạng”, sự chuyển dịch sang internet đã khuếch đại những tác động tàn phá mà nạn bắt nạt có thể có đối với sức khỏe và hạnh phúc của một người. Điều này phần lớn là do các phương tiện truyền thông kỹ thuật số có khả năng tạo điều kiện cho sự phát tán nhanh chóng và đa dạng các nội dung thù địch.
Ngày nay, những gì có thể bắt đầu là một cuộc xô xát nhỏ trên sân chơi lại có thể nhanh chóng leo thang thành hàng trăm tin nhắn lăng mạ chỉ trong một thời gian ngắn. Đôi khi, các trường hợp bắt nạt trên mạng thậm chí có thể kết thúc trong bi kịch. Hiện nay, cách tốt nhất để ngăn chặn bắt nạt trên mạng (với tư cách làm cha mẹ hoặc con cái) là hiểu càng nhiều càng tốt về vấn đề này, đó là lý do tại sao chúng tôi tạo ra hướng dẫn này. Giúp chấm dứt nạn bắt nạt trên mạng ngay hôm nay.
Ví dụ về bắt nạt trên mạng
1. Quấy rối trực tiếp: Hành vi này bao gồm các tin nhắn văn bản, email hoặc bình luận có tính thù địch, xúc phạm hoặc thô lỗ (trên một diễn đàn hoặc qua mạng xã hội); sử dụng các nhóm trò chuyện là cách để lập băng nhóm tấn công ai đó bằng kỹ thuật số; đăng các nội dung xúc phạm, phân biệt chủng tộc hoặc lăng mạ trên không gian công cộng của các hồ sơ mạng xã hội của nạn nhân, trực tiếp tấn công họ hoặc các hình ảnh kỹ thuật số của họ.
2. Làm giả và mạo danh: Sao chép hoặc tạo tài khoản trùng lặp (bao gồm email, số điện thoại, Facebook, Twitter, Instagram, v.v.) từ tài khoản của chính nạn nhân và đăng các nội dung xúc phạm hoặc không mong muốn trực tuyến bằng các tài khoản giả; xâm nhập vào hồ sơ trực tuyến của ai đó và thay đổi thông tin cá nhân của họ mà không có sự cho phép của họ; "Lừa đảo bằng danh tính giả" (catfishing), thuật ngữ được sử dụng để mô tả việc lừa nạn nhân vào mối quan hệ với một tài khoản trực tuyến giả mạo.
3. Trộm cắp thông tin và chia sẻ trái luật: Đăng công khai (trên mạng xã hội) hoặc chia sẻ với người khác, mà không được sự đồng ý, các hình ảnh hoặc video khiêu dâm hoặc khêu gợi của một người; chụp ảnh khỏa thân, khiêu dâm hoặc ảnh có nội dung hạ thấp nhân phẩm của một người mà không được sự đồng ý của họ; ghi lại hoặc chia sẻ các video hoặc hình ảnh mô tả hành vi bắt nạt về thể xác của nạn nhân; phát tán tin đồn hoặc thông tin được thiết kế nhằm bôi nhọ ai đó; chia sẻ thông tin cá nhân hoặc hình ảnh/video khêu gợi của ai đó trên một trang web trực tuyến khác.
Nhiều ví dụ nêu trên hiện được coi là bất hợp pháp ở nhiều bang và cần được xử lý như vấn đề của cảnh sát. Nếu không chắc chắn, bạn nên luôn liên hệ với cơ quan hành pháp tại địa phương để xác nhận.
Ảnh hưởng của bắt nạt trên mạng
Là một hình thức bắt nạt, ảnh hưởng của bắt nạt trên mạng thường gây sốc, đôi khi bi thảm và có thể kéo dài đến tận khi trưởng thành. Trẻ em là nạn nhân của bắt nạt có thể mắc phải nhiều vấn đề về sức khỏe tâm thần khác nhau, bao gồm trầm cảm và nhiều rối loạn lo âu khác. Trẻ cũng có xu hướng có ít bạn bè hơn, gặp khó khăn để thích nghi với nhà trường và nghi ngờ những người xung quanh nhiều hơn.
Làm thế nào để ngăn chặn và chấm dứt bắt nạt trên mạng?
Giống như bắt nạt thể xác, mà bạn có thể thực hiện có một số biện pháp (với tư cách là người trưởng thành hoặc trẻ vị thành niên) để ngăn chặn nạn bắt nạt trên mạng tiếp diễn.
1. Nói với ai đó
Theo một nghiên cứu về những ảnh hưởng lâu dài của bắt nạt phần lớn thanh thiếu niên, theo một số ước tính, có đến 90% đồng ý rằng bắt nạt trên mạng là một vấn đề, trong khi các ước tính khác chỉ ra khoảng 63% thanh thiếu niên tin rằng nó là một vấn đề "nghiêm trọng". Rất tiếc, nhiều người trẻ cũng tin rằng trường học, chính phủ và các công ty truyền thông xã hội không giải quyết được vấn đề, khiến nhiều người trong số họ cảm thấy bị tước quyền và bị cô lập. Ngược lại hoàn toàn, nhiều thanh thiếu niên coi cha mẹ mình là đồng minh hiệu quả trong cuộc chiến chống bắt nạt trên mạng. Điều này đặt trách nhiệm lớn lên vai cha mẹ trong việc phải luôn cảnh giác và liên lạc với con họ nếu họ cho rằng có khả năng xảy ra sự cố bắt nạt trên mạng.
Trong nhiều trường hợp, thanh thiếu niên sẽ ngần ngại nói với cha mẹ hoặc người lớn khác nếu chúng là nạn nhân của bắt nạt trên mạng. Tương tự như các hình thức bắt nạt khác, việc thiếu giao tiếp này thường bắt nguồn từ sự xấu hổ hoặc sợ hãi. Các nạn nhân thường lo lắng rằng giáo viên và cha mẹ sẽ không thể ngăn chặn được hành vi ngược đãi và tình trạng quấy rối sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn khi kẻ bắt nạt phát hiện ra rằng họ đã kể sự việc với người lớn. Nếu bạn tin rằng con bạn đang bị bắt nạt trên mạng (hoặc là kẻ bắt nạt trên mạng), điều quan trọng là bạn phải tiếp xúc càng sớm càng tốt. Hãy tìm những cách thực tế để giải quyết vấn đề, chẳng hạn như nhờ đến sự giúp đỡ của quản trị viên nhà trường và/hoặc chuyên gia trị liệu. Nếu bạn cho rằng mình là nạn nhân của bắt nạt trên mạng, hãy nói ngay với giáo viên, cha mẹ hoặc người lớn có liên quan.
2. Giữ lại mọi thứ
Một khi bạn đã tiếp xúc với con bạn, hãy lưu lại tất cả bài đăng, tin nhắn kỹ thuật số, và các liên lạc từ kẻ bắt nạt bằng cách chụp màn hình, hoặc ảnh trên điện thoại thông minh của bạn. Ngoài ra, đảm bảo ghi lại thời gian, ngày tháng và bất kỳ thông tin liên quan nào khác có thể được sử dụng tại tòa án. Mang mọi thứ đến ban quản trị nhà trường và cân nhắc nhờ cảnh sát can thiệp nếu bạn cảm thấy sự việc đủ nghiêm trọng. Trong nhiều trường hợp, bắt nạt trên mạng có thể chuyển từ hành vi gây hấn sang quấy rối hình sự.
3. Không tương tác
Với sự gia tăng lên đến 70% số lời nói bắt nạt/thù địch ở thanh thiếu niên và trẻ em kể từ khi có lệnh phong tỏa do Covid, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng không tương tác là một trong những cách chính để chống lại một số loại tấn công bắt nạt trên mạng. Nạn nhân của bắt nạt trên mạng thường sẽ tốt hơn nếu phớt lờ hoặc tránh một cuộc tấn công và báo cáo ngay tình huống đó cho một người lớn phù hợp. Mục tiêu của bất kỳ kẻ bắt nạt nào là chọc tức nạn nhân để họ tức giận và thừa nhận những luận điệu lố bịch hoặc những phát biểu ác ý. Việc phớt lờ những nỗ lực của kẻ bắt nạt trên mạng sẽ làm giảm sức mạnh của chúng trong môi trường kỹ thuật số. Tương tự, những người quan sát các cuộc tấn công phải sẵn sàng báo cáo các vấn đề cho bạn bè, thành viên gia đình hoặc giáo viên.
Lựa chọn tốt nhất cho nạn nhân là chặn hoàn toàn kẻ bắt nạt khỏi mạng xã hội và tài khoản email. Đối với nhiều ứng dụng mạng xã hội, chẳng hạn như Facebook hoặc Instagram, việc chặn không chỉ loại bỏ kẻ bắt nạt khỏi tầm mắt của nạn nhân mà còn có nghĩa là kẻ bắt nạt không còn có thể liên kết trực tiếp đến hồ sơ của nạn nhân hoặc thậm chí không thể xem các bài đăng của các liên hệ chung có gắn thẻ nạn nhân.
4. Tìm hiểu thêm
Theo enough.org, đến tháng 12 năm 2022, gần một nửa (46%) số người trẻ (độ tuổi từ 13 đến 17) đã trở thành nạn nhân của bắt nạt trên mạng, với các cuộc khảo sát trực tuyến báo cáo rằng giáo viên coi bắt nạt trên mạng là một trong những vấn đề an toàn học đường chính mà họ phải đối mặt hiện nay. Làm cha mẹ, điều quan trọng là tìm hiểu tất cả những thông tin mà bạn có thể về những gì con bạn đang làm trên internet và với điện thoại thông minh của chúng. Cân nhắc các giải pháp bảo mật mạng chuyên dụng để đảm bảo an toàn cho trẻ trực tuyến và thực hiện các biện pháp nghiêm ngặt hơn để bảo vệ con bạn trực tuyến.
Một quan niệm sai lầm phổ biến là con trai luôn là kẻ gây hấn và con gái có nhiều khả năng là nạn nhân hơn. Trong thực tế, các nghiên cứu cho thấy gái cũng như trai đều có khả năng trở thành nạn nhân và kẻ bắt nạt, trong đó con trai có nhiều khả năng bị bắt nạt trên mạng hơn khi sử dụng máy chơi game và con gái có nhiều khả năng bị bắt nạt trên mạng hơn qua mạng xã hội.
5. Hiểu phạm vi
Nhiều người lớn tin rằng các trang mạng xã hội là nơi có nhiều khả năng xảy ra hành vi bắt nạt trên mạng nhất, trong nhiều trường hợp điều này là đúng. Tuy nhiên, với khoảng 95% thanh thiếu niên Mỹ có quyền truy cập vào điện thoại thông minh (và 45% thanh thiếu niên báo cáo hoạt động trực tuyến gần như liên tục), nhiều người lớn và cha mẹ có thể không nhận thức được nguy cơ bắt nạt trên mạng ở thanh thiếu niên. Trong khi bắt nạt trên mạng có thể xảy ra thông qua Facebook, Twitter, Instagram, TikTok hoặc Snapchat thì email, tin nhắn văn bản và các ứng dụng nhắn tin trực tiếp cũng là những phương tiện lý tưởng cho việc bắt nạt trên mạng. Với khả năng truy cập điện thoại thông minh gần như ở khắp mọi nơi và sự thay đổi nhanh chóng về công nghệ, việc liên tục theo dõi các thiết bị kỹ thuật số/kết nối internet của con bạn là điều bắt buộc để phòng ngừa mọi mối đe dọa tiềm ẩn.
6. Nhận biết các dấu hiệu
Đôi khi, một đứa trẻ bị bắt nạt trên mạng trông giống như bất kỳ thanh thiếu niên nào khác – hơi khép kín, thường không muốn nói về ngày của mình hay tiết lộ thông tin cá nhân. Tuy nhiên, có những dấu hiệu khác khó thấy hơn mà bạn cần cảnh giác, bao gồm mất hứng thú với các hoạt động yêu thích của trẻ, giảm điểm số không giải thích được, bỏ học, triệu chứng trầm cảm và thay đổi thói quen ngủ hoặc ăn uống. Vì những thay đổi này cũng có thể là dấu hiệu của các loại vấn đề khác, hãy đặc biệt cảnh giác nếu bạn cũng nhận thấy trẻ đột nhiên mất hứng thú sử dụng máy tính hoặc có xu hướng khó chịu sau khi trực tuyến hoặc sử dụng điện thoại thông minh trong một thời gian dài. Trong trường hợp trẻ có hành vi hung hăng, hãy coi chừng vì trẻ có thể trở nên cực kỳ tức giận nếu bạn tước quyền sử dụng điện thoại hoặc máy tính của trẻ.
7. Bảo vệ dữ liệu an toàn
Trong trường hợp một số vụ bắt nạt trên mạng bi thảm nhất, những kẻ bắt nạt trên mạng có thể lập hồ sơ Facebook giả mạo về nạn nhân và thực hiện hành vi lạm dụng thông qua việc mạo danh. Do đó, điều quan trọng là bạn và con thiếu niên của bạn phải cẩn thận khi xét đến hành vi đăng bài trực tuyến của bạn. Cũng là một ý tưởng hay nếu hạn chế số lượng ảnh và thông tin cá nhân mà bạn hoặc con bạn đăng trực tuyến. Đảm bảo rằng con bạn hiểu cách tạo mật khẩu an toàn và biết phải thay đổi mật khẩu thường xuyên.
Theo như được biết, những kẻ bắt nạt trên mạng cũng xâm nhập hoặc "chiếm đoạt" hồ sơ nạn nhân của chúng để đăng những bình luận thô lỗ và xúc phạm, vì vậy, các thanh thiếu niên cần luôn thiết đặt hồ sơ mạng xã hội của họ ở chế độ "riêng tư" và bỏ qua các tin nhắn từ những người mà các em không biết. Các giải pháp bảo mật internet toàn diệu hiện nay bao gồm các công cụ quản lý mật khẩu và các tính năng bảo mật mạng khác có thể giúp bảo vệ an toàn tài khoản và danh tính trực tuyến của con bạn.
8. Không để bị đảo ngược vai trò
Theo ghi chú củadosomething.org, một số nạn nhân thực sự chống trả lại những kẻ bắt nạt họ, rồi cuối cùng chính họ lại trở thành kẻ bắt nạt. Trong một nỗ lực tự vệ, nạn nhân và kẻ gây hấn bị cuốn vào một "loại đấu qua đấu lại", có xu hướng leo thang hành vi bắt nạt (cho cả hai bên liên quan). Hãy đảm bảo bạn giáo dục con mình về việc tôn trọng cảm xúc và quyền riêng tư của người khác trực tuyến. Làm rõ việc bạn hiểu động cơ trả đũa, nhưng về lâu dài, tốt nhất không nên tham gia.
9. Đoàn kết
Điều quan trọng là phải đoàn kết và tìm kiếm các giải pháp lâu dài cho nạn bắt nạt trên mạng. Năm 2015, Canada đã thông qua một dự luậtthành luật quy định việc phát tán hình ảnh của một người mà không có sự đồng ý của họ là bất hợp pháp và cho phép cảnh sát có lệnh yêu cầu thông tin về người dùng internet dựa trên “cơ sở nghi ngờ hợp lý” một hành vi phạm tội đã được thực hiện. Từ đó, dự luật này đã trở thành một lộ trình cho các luật trong tương lai nhằm bảo vệ trẻ em an toàn trên internet. Ngày nay, bắt nạt trên mạng phải chịu một số hậu quả pháp lý khác nhau theo Bộ luật Hình sự của Canada, bao gồm quấy rối hình sự, đe dọa, tống tiền, trộm cắp danh tính, kích động thù hận và phỉ báng.
Ở Hoa Kỳ, bắt nạt trên mạng có thể bị quy về nhiều tội danh tương tự (tùy thuộc vào hoàn cảnh), nhưng luật pháp ở mỗi bang lại khác nhau. Do đó, điều quan trọng là phải hiểu các quyền của mình và báo cáo lên các cơ quan có thẩm quyền phù hợp nếu chúng vượt quá tầm kiểm soát của bạn hoặc nếu bạn cảm thấy mình bị nguy hiểm vì bắt nạt trên mạng.
10. Bắt những kẻ bắt nạt phải chịu trách nhiệm
Bark, ứng dụng dựa trên học máy, được tạo ra “với sự cộng tác của các nhà tâm lý học trẻ em, cố vấn thanh niên, chuyên gia truyền thông kỹ thuật số và chuyên gia hành pháp”, cung cấp khả năng giám sát và bảo vệ khỏi cả bắt nạt trên mạng trực tiếp và các dấu hiệu trở thành nạn nhân của bắt nạt trực tuyến. Chỉ riêng trong nửa đầu năm 2020, nó đã phát hiện hơn 165.000 trường hợp bắt nạt nghiêm trọng.
Các số liệu thống kê ở trên cho thấy rõ ràng: bắt nạt trên mạng là một vấn đề dai dẳng và nghiêm trọng. Tuy nhiên, khi được trang bị dữ liệu, các dấu hiệu cần chú ý và một số giải pháp có thể hành động, cha mẹ và thanh thiếu niên có thể giúp xoay chuyển tình thế chống lại nạn bắt nạt trực tuyến.
Sản phẩm được khuyến cáo:
